آشنایی با جام حذفی فوتبال ایران

همشهری آنلاین- مریم دری‌منش: مسابقات جام حذفی ایران برای نخستین بار در سال ۱۳۵۵ برگزار شد و قهرمانی آن دوره که در سال ۱۳۵۶ مشخص شد، تیم ملوان بندرانزلی بود که در برابر تراکتورسازی در بازی پایانی به برتری ۴ بر ۱ دست یافت.

در بیشتر سال‌های دهه شصت خورشیدی که لیگ سراسری برای باشگاه‌های فوتبال ایران وجود نداشت، جام حذفی تنها مسابقات سراسری و ملی ایران به شمار می‌رفت و قهرمان آن می‌توانست به جام باشگاه‌های آسیا راه پیدا کند.

با این حال پس از آغاز مسابقات لیگ سراسری ایران و هم‌زمان آغاز مسابقات جام برندگان جام آسیا، نحوه مشخص شدن نمایندگان ایران در مسابقات آسیایی دگرگون شد. بدین ترتیب که قهرمان لیگ به مسابقات جام باشگاه‌های آسیا راه می‌یافت و قهرمان جام حذفی راهی مسابقات جام برندگان جام آسیا می‌شد.

کنفدراسیون فوتبال آسیا در در فصل ۰۳/۲۰۰۲ تصمیم به انحلال مسابقات جام برندگان جام آسیا و تغییر ساختار جام باشگاه‌های آسیا گرفت که در پی آن مسابقات لیگ قهرمانان آسیا راه‌اندازی شد. از آن پس همواره یکی از نمایندگان فوتبال ایران در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا، قهرمان جام حذفی ایران بوده است که سبب اهمیت دو چندان این مسابقات شده است.

استقلال تهران با توجه به کسب پنج عنوان قهرمانی و سه نایب قهرمانی در این جام، هم برترین تیم ایران در جام حذفی است و پرسپولیس با پنج قهرمانی و یک عنوان نایب قهرمانی در جایگاه دوم قرار گرفته است.

ملوان با سه قهرمانی و چهار نایب قهرمانی، سپاهان با سه قهرمانی و ذوب‌آهن با دو قهرمانی و یک نایب قهرمانی رده‌های سوم تا پنجم را به خود اختصاص داده‌اند.

تیم‌های بهمن و فجرسپاسی با یک قهرمانی و دو نایب قهرمانی، برق شیراز و صبا با یک قهرمانی و یک نایب قهرمانی و سایپا و شاهین اهواز با یک قهرمانی رده‌های بعدی را از آن خود کرده‌اند.

تیم تراکتورسازی تبریز با دو عنوان نایب قهرمانی ناکام‌ترین تیم فینالیست جام حذفی محسوب می‌شود، ضمن این که تیم‌های ابومسلم مشهد، گسترش فولاد تبریز، همای تهران، جنوب اهواز، خیبر خرم آباد، پگاه گیلان و راه‌آهن تهران هم یک بار به فینال این جام رسیده‌اند، اما در گام آخر ناکام مانده‌اند.

فهرست قهرمانان ۲۴ دوره جام حذفی فوتبال ایران

سال ۱۳۵۵: ملوان بندرانزلی ۴ - تراکتورسازی تبریز ۱

سال ۱۳۵۶: استقلال تهران ۲ - همای تهران ۰

سال ۱۳۶۵: خیبر خرم آباد ۰ - ملوان بندرانزلی ۲

سال ۱۳۶۶: پرسپولیس تهران ۱ - ملوان بندرانزلی ۰

سال ۱۳۶۷: شاهین اهواز ۵ - ملوان بندرانزلی ۳

سال ۱۳۶۹: ملوان بندرانزلی ۰ - استقلال تهران ۰ (ملوان در ضربات پنالتی به پیروزی ۶ بر ۵ رسید)

سال ۱۳۷۰: پرسپولیس تهران ۲ - ملوان بندرانزلی ۱

سال ۱۳۷۲: سایپای تهران ۱ - جنوب اهواز ۱ (سایپا به علت گل زده در خانه حریف به پیروزی رسید)

سال ۱۳۷۳: تراکتورسازی تبریز ۱ - بهمن تهران ۲

سال ۱۳۷۴: استقلال تهران ۵ - برق شیراز ۱

فصل ۷۵ - ۱۳۷۴: برق شیراز ۱ - بهمن تهران ۱ (در ضربات پنالتی برق شیراز به پیروزی ۳ بر ۰ رسید)